Αποτελέσματα μελετών για την Υπερβαρική Οξυγονοθεραπεία

Η προσθήκη του Υπερβαρικού Οξυγόνου στην κλασική αντιμετώπιση του διαβητικού έλκους, έχει φανεί πως οδηγεί σε μεγάλο ποσοστό στην εξάλειψη των μικροβίων οδηγώντας σε αρνητικές καλλιέργειες, σε σχέση με την κλασική αντιμετώπιση μόνο.

  • Μελέτες έχουν δείξει πως σε ασθενείς με διαβητική γάγγραινα, η προσθήκη του Υπερβαρικού Οξυγόνου οδήγησε σε θεαματικά ποσοστά επούλωσης σε σχέση με όσους δεν έλαβαν πρόσθετα αυτή τη θεραπεία (16 από τους 18, σε σύγκριση με 1 από 10). Σε άλλη, πιο καλά σχεδιασμένη μελέτη, ασθενών με διαβητικά έλκη οι οποίοι αντιμετωπίσθηκαν από Χειρουργό με σχολαστικό καθαρισμό και όπου χρειάστηκε Αγγειοχειρουργική παρέμβαση , η προσθήκη του Υπερβαρικού Οξυγόνου είχε τα εξής αποτελέσματα: Αυξημένη αγγειογένεση με μετρήσιμα επίπεδα Οξυγόνου στους ιστούς σημαντικά αυξημένα μετά το τέλος των συνεδριών και σημαντική ελάττωση της ανάγκης για ακρωτηριασμό σαν οριστική θεραπεία (1 στους 3 ασθενείς είχε ακρωτηριασμό στην ομάδα χωρίς ΘΥΒΟ, 1 στους 12 στην ομάδα με ΘΥΒΟ)
  • Όσον αφορά την οικονομική ανταποδοτικότητα της θεραπείας (στοιχείο που παρουσιάζει ιδιαίτερη σημασία σήμερα πια), έχει φανεί πως η αποτελεσματικότητα του Υπερβαρικού Οξυγόνου στην επούλωση των διαβητικών-χρόνιων- ελκών αλλά και η ελάττωση ακρωτηριασμών και ανάγκης τοποθέτησης επιθεμάτων που επιφέρει, υπερκαλύπτει τα έξοδα για αυτή τη θεραπεία. Έχει αναφερθεί ελάττωση κόστους φροντίδας έως και 20% με την προσθήκη της ΘΥΒΟ, όπως επίσης και συνολικά ελαττωμένη νοσηρότητα. Και όλα αυτά, χωρίς να μπορέσουμε να «μετρήσουμε» το όφελος από καθένα ακρωτηριασμό ξεχωριστά που αποφεύγεται, λόγω του ψυχισμού του Έλληνα, αλλά και των δυσκολιών που συναντά λόγω ελλείψεων υποδομών το άτομο με κινητικές δυσκολίες λόγω ακρωτηριασμού στο πόδι.

Περιποίηση τραύματος και χρήση επιθεμάτων

Ο προσεκτικός χειρουργικός καθαρισμός του τραύματος είναι πολύ σημαντική πράξη και περιλαμβάνει την αφαίρεση νεκρωτικών, μη φυσιολογικών και μολυσμένων ιστών από το τραύμα. Συνήθως αυτό επιτυγχάνεται με εργαλεία (λαβίδα & νυστέρι) και εργασίες έχουν δείξει πως εβδομαδιαίος καθαρισμός οδηγεί σε ταχύτερη επούλωση. Την τελευταία δεκαετία έχει αναβιώσει η χρήση των προνυμφών για την ευόδωση της επούλωσης στα χρόνια διαβητικά έλκη. Οι φαρμακευτικές προνύμφες που χρησιμοποιούνται σε αυτή τη θεραπεία, εκκρίνουν ένζυμα που έχουν την ικανότητα να διαλύουν τους νεκρούς ιστούς επιλεκτικά και να επιταχύνουν την επούλωση, αλλά στην παρούσα φάση αυτή η μέθοδος δεν έχει υποστηριχθεί επαρκώς με μεγάλες μελέτες.

Η σημασία της χρήσης επιθεμάτων και επίδεσης του τραύματος θεωρείται πια δεδομένη, παρότι ο καταλληλότερος τύπος επιθεμάτων δεν έχει ακόμα καθορισθεί. Μη κατάλληλα επιθέματα μπορεί να οδηγήσουν σε μη επιλεκτική καταστροφή ιστών. Καμία από τις κατηγορίες επιθεμάτων δεν έχει δοκιμασθεί σε μεγάλου εύρους καλοσχεδιασμένη μελέτη και σίγουρα, ένα είδος επιθέματος και συνεχώς δεν μπορεί να είναι κατάλληλο για κάθε είδος έλκους.

Άλλη τεχνική τέλος, είναι η επίδεση/περίδεση με αρνητική πίεση που επιτυγχάνεται με τον επιπωματισμό υποβοηθούμενο από αναρρόφηση (vacuum assisted closure – VAC). Και αυτή η τεχνική έχει τους περιορισμούς της.

Βασίλειος Ν. Καλέντζος MD, MPH