Το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς αποτελεί την απεικονιστική εξέταση για παθήσεις του θυρεοειδούς και των παραθυρεοειδών αδένων, ενώ είναι σημαντική η χρησιμότητα του στην αξιολόγηση των τραχηλικών λεμφαδένων και των σιελογόνων αδένων.

Οι λόγοι για τους οποίους ο ενδοκρινολόγος ή ο παθολόγος συνήθως ζητούν την εξέταση αυτή, είναι η ανεύρεση διόγκωσης στον τράχηλο ή συμπτώματα συμβατά με υπέρ- ή υποθυρεοειδισμό (εφιδρώσεις, νευρικότητα, μεγάλη πρόσληψη ή απώλεια βάρους, κόπωση, εξόφθαλμος).

Ο θυρεοειδής αδένας ελέγχεται για τις διαστάσεις του, την ομοιογένεια ή μη του παρεγχύματος και την παρουσία όζων. Συνήθεις καταστάσεις που διαγιγνώσκονται με τον υπέρηχο του θυρεοειδούς είναι η οζώδης βρογχοκήλη, η θυρεοειδίτιδα Hashimoto, η νεοπλασία κ.α. Υπάρχει δυνατότητα παρακέντησης όζων με λεπτή βελόνη (FNA) υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση.  Επίσης με το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς διαγιγνώσκονται αδενώματα των παραθυρεοειδών αδενών.  Με το υπερηχογράφημα τραχήλου ελέγχεται η παρουσία τραχηλικών λεμφαδένων και αξιολογείται το μέγεθος και το σχήμα τους. ΟΙ σιελογόνοι αδένες (παρωτίδες, υπογνάθιοι αδένες) εξετάζονται για την περίπτωση φλεγμονής, σιελολιθίασης ή εστιακών αλλοιώσεων.

Το υπερηχογράφημα του θυρεοειδούς δεν απαιτεί καμία προετοιμασία από την πλευρά του ασθενούς. Ο εξεταζόμενος τοποθετείται ξαπλωμένος ανάσκελα ενώ συνιστάται και η τοποθέτηση μικρού μαξιλαριού κάτω από τους ώμους που έχει ως αποτέλεσμα την ραχιαία κάμψη της κεφαλής που επιτρέπει καλύτερη προσέγγιση του αδένα.